Liberating Structures Nedir?
Sizde başı sonu belli olmayan amaçsız toplantılardan, uzuuuun uzun sunumlardan, yöneticinizin de bulunduğu toplantılarda fikrinizi beyan edememekten sıkılmadınız mı? Toplantılarda, sunumlarda, tartışmalarda katılımcı olarak daha çok dahil olduğunuzda veya sunucu olarak katılımcılarınız daha çok dahil olduğunda kendinizi daha iyi, işinizi daha iyi yaptığınızı hissetmiyor musunuz?
Şimdi geriye yaslanın ve gözünüzde şu anı canlandırın;
Dikey olarak çok katlı/katmanlı bir organizasyonda strateji uzmanı olarak çalışıyorsunuz. Üstünüzde müdür, onun üstünde direktör, onun üstünde genel müdür yardımcısı ve son olarak genel müdür var. Şirketiniz için çok stratejik bir projede bir sorun var ve önemli bir karar alınması gerekiyor. Ve bunun için bir toplantı düzenlendi.
Siz de bu toplantıya hasbelkader dahil oldunuz. Toplantının olduğu anda odaya girdiniz ve masanın etrafında kelli felli C level, direktörler konuşlanmış. Müdürler bile kenarda köşede kendilerine bir yer bulabilmişler. Uç köşede bir sandalye bulabildiğiniz için kendinizi şanslı hissettiniz ve oturdunuz. Ortam çok gergin. Bırakın konu ile ilgili fikir beyan etmeyi öksürseniz önce müdürünüz size bakar, sonra direktörü müdürünüze ters bakar işte öyle bir ortam.
Sahnede kusursuz grafiklerle bezenmiş bir sunum, çok şık giyinmiş ve bol plaza ingilizcesi kullanan afilli bir sunucu. Daha sunum bitmeden konuyla ilgili tartışmalar başlamış ve sorun yüzünden departman yöneticileri birbirlerini suçlamaya başlamışlardır. Ancak bir dakika, o da ne! Sizin sorunla ilgili bir çözüm öneriniz var. Biliyorsunuz ki önerinizi dile getirdiğinizde çok önemli bir aşama kaydedilecek ve belki de proje kurtulacak.
Şimdi önünüzde 2 yol var;
1-Kimseden korkmadan, çekinmeden önerinizi dile getirirsiniz (bu arada tüm sıralı amirleriniz tedirgin şekilde sizi izler. Fikir tutarsa başarınızı sahiplenip, tutmazsa sizi anında yerin dibine sokmak üzere) ve projeyi kurtarırsınız.
2-“Aman şimdi başıma iş almayayım”, “Bu kadar yıllarını vermiş insanların bulamadığı çözümü ben bulmuş olamam” gibi iç sesleri ile çıt çıkarmadan yerinizde oturur ve toplantının bitmesini beklersiniz.
Zaman zaman benim de yaptığım üzere çoğunluğumuz genellikle 2. seçeneği tercih etmişizdir. Peki günün sonunda biz ve şirketimiz ne kazanmış oldu? Cevapları duyar gibiyim:” Koca bir hiç!”.
İşte bizi bu gibi amaçsız/sonuçsuz toplantılardan, sıkıcı ve katılım sağlanamayan sunumlardan, bir şey üretilemeyen beyin fırtınası toplantılarından kurtarmak için Henri Lipmanowicz ve Keith McCandless adlı 2 babayiğit Liberating Structures adı verilen, şu anda 33 adet olan ve halen gelişmekte olan yöntemlerini “The Surprising Power of Liberating Structures: Simple Rules to Unleash A Culture of Innovation” adlı kitaplarında ve http://www.liberatingstructures.com/ web sitesinde LS Menu altında yayınladılar.
Liberating Structures yöntemlerini ister iş ortamında ister arkadaş ortamında isterseniz bir eğitimde/sunumda kullanabilirsiniz. Öğrenmek ve uygulamak için XYZ sertifikasına sahip bir Guru olmanız gerekmez. Uyguladıkça deneyim kazanırsınız. Ve bu şekilde grubun büyüklüğü ne olursa olsun ortamdaki herkesi olaya dahil edip, potansiyellerini ortaya çıkarabilirsiniz. Liberating Structures genel olarak dağıtık bir kontrolü benimser ve daha fazla kişiyi dahil etmeye çalışır. Bu şekilde girişimci ruhu, yüksek katılımı, ortak hedefe koşmayı, hem işimizi yapıp hem de eğlenmeyi sağlar ve artırır.
Aşağıdaki grafikte görüleceği üzere Liberating Structures; dağıtık kontrol ile herkesin katılımını hedefler.
Liberating Structures yöntemlerinin ortak özellikleri
Bu 33 Liberating Structures yönteminin ortak özellikleri;
Bu 33 Liberating Structures yöntemi aşağıdaki 10 prensip etrafında toplanır. Ve bu prensiplerle neyi yapmaya başlamalı neyi yapmayı bırakmalıyız;
Liberating Structures Tasarımı
Tüm Liberating Structures yöntemlerinin tasarımı aynıdır ve 5 maddeden oluşur. Bunlar;
1.İyi bir davet cümlesi ile toplantı/sunumu/oturumu organize et. Örn: “Bu durumu nasıl yönetirsin? Neler öneriyorsun?”
2.Yerleşim nasıl olmalı ve ne gibi araçlar kullanılacak? Örn: Herkes ayakta olmalı. Katılımcılar iç-içe iki halka halinde olmalı.
3.Katılım nasıl ayarlanmalı? Örn: Herkes için 1 dakika konuşma süresi verilmeli.
4.Gruplar nasıl oluşturulmalı? Örn: Tekli, çift, dörtlü veya tüm katılımcılar
5.Adım sıraları ve süreleri nelerdir? Örn: Önce herkes 1 er dakika sessizce düşünsün. Sonra buldukları fikri tüm grupla paylaşsın.
Hangi Liberating Structures yöntemi?
Peki hangi durumda hangi Liberating Structures yöntemini kullanmalı?
Aslında bunu deneyimleyerek göreceksiniz ve bazı durumlarda birkaç yöntemi birlikte kullanabilirsiniz. Ancak yine de aşağıdaki rehberi kullanabilirsiniz;
İlerleyen günlerde Liberating Structures yöntemlerinin hem online hem de onsite olarak nasıl uygulanabileceğine ve sonrasında özellikle Scrum Eventlerinde nasıl kullanılabileceğine dair yazılar paylaşacağım.
Takipte kalın :)
Kaynakça:
