İşyerindeki Sauronlar, Nazgullar ve Orklar!
Eminim birçoğunuz Yüzüklerin Efendisi filmlerini izlemiş veya kitaplarını okumuşsunuzdur.
Bu yazımda Yüzüklerin Efendisi serisinden bolca alıntı yapacağım. Ancak bu analojide yüzük kardeşliği kısmından değil karanlık taraftan besleneceğim.
Film özetle Frodo Baggins’in güç yüzüğünü Mordor Dağı’nın ateşine atarak Sauron’un ve kötülüğün yok edilmesi süresince başından geçen maceralardan oluşuyor.
Hatırlarsanız filmde bir sahne vardı. Sauron Barad-Dur kalesindeki gözüyle Nazgullara Frodo’nun yerini işaret ediyor. Ve Nazgullar birden o yöne doğru hareket ediyorlar. Ve emrindekileri de o yöne sürüklüyorlar. Sormadan, sorgulamadan direk gözün baktığı yere yöneliyorlar.
Not: Yapacağım benzetmede Sauron-Nazgullar-Orkları kullanmamın sebebi kötü oldukları için değil full emir-komuta zinciri içinde olmalarındandır.
Şimdi sizi işyerinizde benzer bir sahne ile baş başa bırakıyorum. Önemli bir proje üzerinde çalışıyorsunuz. Birden CEO’dan(Sauron) C-Level yöneticinize(Nazgul) ve ardından size(Ork) gelen bir talimatla başka bir deyişle CEO’nun gözünü başka bir tarafa çevirmesiyle elinizdeki tüm işi bırakıp diğer tarafa bakmanız bekleniyor. Sizde koşulsuz-şartsız, elinizdeki işi tamamlamadan, olduğu gibi bırakıp diğer tarafa yönleniyorsunuz. Kusura bakmayın size Ork diyorum ancak Ork olmak kolay değil.
Sizin şirketinizde de;
Ø Tüm kararlar üst yöneticileriniz tarafından alınıyor,
Ø Alınan tüm kararlara koşulsuz şartsız uymanız bekleniyor,
Ø CEO veya C-Level yöneticiniz bir tarafa bakmadan o tarafın önemli olduğunu düşünmüyor ve işinize, uzmanlığınıza, çıktılarınıza, faydalarınıza güvenip ilerlemiyorsanız,
Ø Kendi kendinize karar alma yeteneğinden mahrumsanız ve her kararı yöneticilerinizin almasını bekliyorsanız;
Tebrikler! Siz de bir Orksunuz.
Peki Ork olmaktan nasıl kurtuluruz? Kendi kendini yöneten, otonom ekiplere ve bölümlere nasıl sahip oluruz?
Bunun için elimde çok güzel bir tool var. Hangi kararın kim tarafından nasıl alınacağını belirleyebilir ve sonraki süreçte bunu bir guide olarak ele alarak ilerleyebilirsiniz.
Bu toolun adı Delegation Poker by Management 3.0 .
Delegation Poker ile hangi kararın kim tarafından alınabileceğini hep beraber belirliyorsunuz. Boardun yatayında verilebilecek karar türlerini dikeyinde ise 7 kartı yerleştiriyoruz. Bu karar türlerini kendiniz kendi işinize göre belirleyebilirsiniz. Örneğin; İzinler konusu, product ile ilgili kararlar, evden çalışma, eğitimler vs.
Scrum Framework ile Sprint koşan ekiplerin aşina olacağı şekilde Poker kartları kullanıyoruz.
Bu pokerde 7 kart var ve herkese bu kartlardan dağıtılıyor. Herkes alınacak kararla ilgili kartı seçiyor. Eğer bir karar ile ilgili kart numaraları arasında uçurum var ise ilgili kişiler neden o kartı seçtiğini açıklıyor. Aksi takdirde ortak karara varılan kart ilgili konu için karar mercii oluyor.
Bu 7 Kartın anlamları şu şekilde; 1, 2 ve 3. kartlarda yönetici nihai kararı verir, 5–6 ve 7. kartlarda da takımlar veya çalışanlar nihai kararı verir. 4. kart ise herkesin konsensüsü ile alınabilecek kararlardır.
1-Tell: Yönetici ilgili konuda kararı kendi kendine alıp ekibe bildirir. “Bu senenin bütçesi şudur.”
2-Sell: Yönetici nihai kararı verip ekibe bu kararı satar. “Bu kişiyi işe aldım çünkü …. özellikleri var”.
3-Consult: Burada yönetici kararı vermeden önce ekibe danışır. “Bunun hakkında ne düşünüyorsun? — O durumla ilgili … yorumlarım var.”
4-Agree: Hep beraber karar verilir. “Ekibin Scrum Master’ı şu kişi olsun”
5-Advise: Takım karar vermeden önce yöneticilerinden input alır ardından kararı verir. “Şu şu eğitimi almayı düşünüyoruz ne dersiniz?”
6-Inquire: Takım kararı verir ve yöneticiye bildirir. “Ürünümüzle ilgili şunları yapacağız. Bilginiz olsun”
7-Delegate: Takım kararı verir. Yönetici ile bir bağı yoktur. “Bugün rahatsız olduğum için şirkete gelemeyeceğim.”
Nasıl oynandığı ile ilgili video;
Ayrıca miro üzerinde boardları var;
Bu toolla ilgili detaylı bilgi için https://management30.com/practice/delegation-poker/
Eğer geleneksel metodla devam edip ekiplerinize, bölümlerinize otonomi vermezseniz, güç yüzüğünü taşıyan bir start-up çıkar, yüzüğü Mordor dağının alevlerine atar ve sizi piyasadan silebilir.
